Shpallja e Kushtetutës së Kosovës po konsiderohet busullë e lëvizjes paqësore politike dhe pikënisje e sakrificave dhe flijimeve gjatë luftës së armatosur. Në 31-vjetorin e shpalljes së saj, Unioni i Shkrimtarëve dhe i Kritikëve ka organizuar orë letrare duke kujtuar deputetët e Kosovës të cilët më 7 shtator 1990 në Kaçanik, kontribuuan për shpalljen e deklaratës së parë kushtetuese.
Kryetari i Unionit të Shkrimtarëve dhe i Kritikëve Shqiptarë, Reshat Sahitaj tha se Kosova nuk u çlirua më 14 shkurt, por ka shumë ditë historike deri te liria e vendit. Ai u shpreh i pakënaqur me Ministrinë e Kulturës dhe mospërkrahjen në këtë organizim.
Sahitaj: Kosova nuk është çliruar me 14 shkurt
“Për organizimin e 7 shtatorit kemi aplikuar në Ministrinë e Kulturës, por ministri i Kulturës nuk e ka vlerësuar si ngjarje të rëndësishme kombëtare, ngase këtë vit Ministri i Kulturës ia ka ndarë buxhetin e subvencioneve minoriteteve që kurrë nuk kanë bërë asgjë për kulturë dhe në ngritjen e imazhit të shtetit. Kosova nuk është çliruar me 14 shkurt, por që nga 1878 u desh që të derdhet gjak që sot të festojmë në liri”, ka theksuar ai.
Në orën letrare të mbajtur në platon e Teatrit Kombëtar, ish-kryetari i Kuvendit të Kosovës, Ilaz Ramajli ka kujtuar rrethanat në të cilat ka funksionuar kuvendi i atëhershëm dhe përgatitjet që bëheshin për shpalljen e Kushtetutës së Kosovës.
Ramajli: Kuvendi i Kosovës ishte në gjendje specifike
“31 vite më herët pas aprovimit të Deklaratës Kushtetuese më 2 korrik, Serbia do ta drejtoj Kosovën tërë aparatin represiv administrativ policor e ushtarak. Nga data 5 korrik, Serbia realisht ishte pushtuar me forcë dhe me masa anti-kushtetuese Kosovën dhe shqiptarëve të Kosovës u ishte mohuar çdo e drejtë gjitha fushat e jetës. Kuvendi i Kosovës ishte në një gjendje edhe më specifike në këto kushte. Kishte detyrim një të veçantë që dilte nga pika 5 e deklaratës kushtetuese, ai duhej të përgatiste dhe të shpallte Kushtetutën e Kosovës dhe akte të tjera të nevojshme”, shprehet ai.
Më tej, ai ka shtuar se Kushtetuta e Kosovës ishte shndërruar në pikënisje për të gjitha sakrificat dhe flijimet e shqiptarëve.
Ramajli: Deklarata dhe Kushtetuta e Kosovës u shndërruar në busullë të lëvizjes tonë
“Deklarata Kushtetuese e Kosovës dhe Kushtetuta e Kosovës më 7 shtator 1990, u shndërruan më kohë në busullë të lëvizjes tonë paqësore politike dhe këto akte ishin edhe pikënisje e të gjitha sakrificave dhe gjitha flijimeve të luftës së armatosur. Mundi dhe puna shekullore të qytetarëve të Kosovës, u kurorëzua përfundimisht me largimin e trupave ushtarake-policore dhe para-militarëve nga Kosova në qershor të vitit 1999”, u shpreh ai.
Shkrimtari Dibran Fylli tha se Serbia mori masa drastike duke kthyer në arkivole djemtë e Kosovës që shërbenin, duke mbyllur gazeta e televizione, e po ashtu duke helmuar fëmijë.
Fylli: Kontribut të çmuar për shpalljen e Kushtetutës dhanë 18 femra
“Akti i nxjerrjes së Kushtetutës u bë pikërisht në kohën kur nuk kishte më asnjë dyshim që Jugosllavia kishte hyrë në rrugën e pa kthim të shpërbërjes së saj. Kontribut të çmuar për shpalljen e Kushtetutës dhanë edhe 18 femra të cilat ishin aktive në seanca dhe komisione si dhe morën pjesë edhe në deklaratën kushtetuese të 2 korrikut”, ka thënë ai.
Kushtetuta e Kosovës është shpallur në Kaçanik, pasi ky ishte vendi më i afërt me kufirin me Maqedoninë dhe mundësia e shpalljes ishte më e lehtë. Kosova ishte e okupuar tërësisht nga forcat policore dhe ushtarake të ish-Jugosllavisë dhe Serbisë. Kjo Kushtetutë ka fuqizuar ligjërisht Deklaratën e Pavarësisë së 2 korrikut.
